ُ
انجمن صنفی ویراستاران با همکاری موسسه خانه کتاب و موزه و کتابخانه ملک صبح روز پنجشنبه (یکم آذر ماه) نشست تخصصی بررسی کتاب کودک و نوجوان را با عنوان «کودک، کتاب و کتابخانه» در محل موزه و کتابخانه ملک برگزار کرد.
به گزارش ستاد خبری بیست‌و‌ششمین هفته کتاب جمهوری اسلامی ایران، فریبرز مجیدی، رئیس هیئت مدیره انجمن صنفی ویراستاران، در این نشست هدف این انجمن را بهبود بخشیدن وضع آشفته نشر کتاب عنوان کرد و گفت: نشر کتاب کودک و نوجوان امری مهم بوده و باید به زبان کودک، نحوه تصویرگری و ویرایش این نوع کتاب‌های خاص توجه ویژه‌ای شود.
فتح‌الله فروغی دبیر این نشست نیز با گرامیداشت هفته کتاب گفت: حال کتاب خوب نیست، اما هفته کتاب فرصت مناسبی است تا از جنبه‌های مختلف به کتاب بپردازیم.
فروغی با تاکید بر اینکه اگر می‌خواهیم جامعه‌ای کتابخوان داشته باشیم باید کودکان را از همان ابتدا با کتاب آشنا سازیم، افزود: برای رسیدن به این مقصود نیاز به کار کارشناسی و مخاطب‌سنجی داریم.
وی در پایان به نقش مهم کتابداران در ترغیب و هدایت درست کودکان و کتابخوانان اشاره کرد و گفت: بدون تردید کسانی که کتابخوان و اهل مطالعه هستند می‌توانند در توسعه جامعه نقش بزرگی ایفا کنند.
ادبیات کودک و نوجوان، ادبیات مخاطب‌محور است
محسن هجری، عضو هیئت مدیره انجمن نویسندگان کودک و نوجوان به جایگاه پنهان و آشکار نویسنده در صنعت نشر اشاره کرد و گفت: اگر بخواهیم تعریفی جامع ارائه دهیم باید بگوییم ادبیات کودک و نوجوان، ادبیات مخاطب‌محور است؛ چرا که محدوده سنی و دایره واژگان و سطح مفهوم مخاطب برای نویسنده مشخص است.
هجری با استناد به مثلث نوشتاری نویسنده، متن و مخاطب پل ریکور، گفت: اگر بخواهیم هر نوشتاری را تحلیل کنیم بایستی به این سه ضلع توجه کنیم.
به گفته وی؛ پل ریکور، نوشتار را تولید متن توسط نویسنده برای مخاطب مشخص تعریف می‌کند.
وی با انتقاد از رواج کتاب ترجمه به جای تالیف در حوزه کودک و نوجوان گفت: به دلیل نبود قانون کپی‌رایت در ایران، راحت‌تر بودن کار ترجمه و کم‌هزینه بودن آن، نشر کتاب تالیفی در این حوزه کاهش یافته و این باعث حذف ضلع نویسنده از چرخه نوشتار می‌شود.
هجری تاکید کرد: وقتی متون کودک و نوجوان، با حذف ویژگی‌های بومی منتشر می شود با نوشتاری با چرخه ناقص مواجه هستیم.
عضو هیئت مدیره انجمن نویسندگان کودک و نوجوان یادآور شد: اگر صنعت نشر را زیرمجموعه اقتصاد کلان کشور بدانیم، همانطور که در اقتصاد کشور به تولیدکننده بومی ارزش نداده‌ایم این اتفاق در حوزه نشر نیز رخ داده است.
وی ایجاد تعادل میان آثار منتشر شده به شکل ترجمه و تالیف را یک ضرورت دانست و خاطرنشان کرد: اگر نویسنده مولف و بومی از چرخه نشر و نوشتار حذف شود با نسلی مواجه خواهیم شد که عاری از هویت بومی و ارزش‌های منطقه‌ای است و احساس تعلقی به شرایط اجتماعی ندارد.
نبود ارتباط دوسویه مناسب بین نویسنده، تصویرگر و ناشر
علی بوذری، عضو هیئت مدیره انجمن تصویرگران نیز با اشاره به اهمیت کتاب‌های تصویری در حوزه نشر کودک و نوجوان گفت: متاسفانه هیچگاه ارتباط دوسویه مناسب بین نویسنده، تصویرگر و ناشر شکل نمی‌گیرد و نویسنده، براساس ذهن خود متن را تولید می‌کند و چون ارتباطی با تصویرگر ندارد، به توضیحات اضافه در متن دست زده و متن را طولانی می‌کند.
بوذری با بیان اینکه در شکل حرفه‌ای، ارتباطی منسجم بین نویسنده، تصویرگر و ناشر وجود دارد، ادامه داد: سهم زیادی از بیان مفهوم در کتاب کودکان را تصویر برعهده دارد و موفق‌ترین کتاب‌های کودک، محصول تولید همزمان و همراستای نویسنده و تصویرگر است.
در دنیا، اعتبار کتاب به ویراستار و ناشر است
مقصود نعیمی‌ذاکر، مدیرمسئول انتشارات لک‌لک نیز، نقش ناشران کودک و نوجوان در تولید محتوا را مهم دانست و با انتقاد از تعداد بالای ناشران مجوز گرفته گفت: در فضای نشر برای رسیدن به کیفیت مناسب در فرم و محتوا، باید ناشر به عنوان منبع ارسال پیام مسئولیت‌پذیر باشد و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز وظیفه آموزش‌های به‌روزرسانی ناشران را انجام دهد.
نعیمی‌ذاکر ادامه داد: در دنیا اعتبار کتاب به ویراستار و ناشر است و سازمانهای مردم نهاد می‌توانند نقش ویژه‌ای در ارتقای کیفی حوزه نشر بردارند همانطور بخش حاکمیتی نیز وظیفه حمایت و نظارت را برعهده دارد.
نویسندگان کودک و نوجوان، کار ممکن را ناممکن می‌کنند
محسن ذکاء اسدی، ویراستار و نویسنده کودک و نوجوان گفت: در دانشگاه‌ها اهمیت چندانی به تولید مقالات علمی در حوزه ادبیات کودک و نوجوان داده نشده و گرایش ادبیات کودک و نوجوان نیز جدی گرفته نمی‌شود.
ذکاء اسدی با اشاره به اینکه ژاکلین رز نظریه‌پرداز ادبیات کودک و نوجوان معتقد است ادبیات کودک و نوجوان از نظر ماهیت، تولید یک بزرگسال برای یک مصرف‌کننده کودک است و ایجاد این ارتباط از اساس ناممکن است، افزود: نویسندگان کودک و نوجوان با این تعریف در حال ممکن کردن کار ناممکن هستند.
بيست‌و‌ششمين دوره هفته كتاب جمهوري اسلامي ايران با شعار «حال خوش خواندن» از تاريخ ۲۴ آبان تا ۱ آذرماه با مشاركت بيش از ۶۰ نهاد و سازمان در سراسر كشور برگزار مي‌شود.